تاریخچه لوگوی باشگاه پرسپولیس
اگر لوگوي تيمهاي باشگاهي در فوتبال اروپا نمادي از تاريخ و هويت آنها محسوب ميشود و آرام آرام قداستي شكستناپذير به خود ميگيرد در ايران خبري از تاريخسازي و حفظ هويت باشگاه نيست. اگر در انگلستان پيراهن باشگاهي مثل منچستريونايتد به وسيله طرحي برگرفته از تاريخچه 100 ساله پيراهنهاي اين باشگاه طراحي ميشود در ايران ظاهرا تيمهاي پرقدرت اين توانايي را دارند كه چند هفته در ميان و به هر مناسبتي لباس دلخواهشان را بپوشند و در بدترين حالت جريمه آن را پرداخت كنند!
با در نظر گرفتن چنين شرايطي احتمال تغييرات لوگوهاي دو باشگاه استقلال و پرسپوليس به عنوان دو نماد اصلي فوتبال باشگاهي در ايران هيچگونه تعجبي را برنميانگيزد.
لوگوهايي كه مانند پيراهنهايشان تحتالشعاع اتفاقهاي مختلف، تغيير چهره دادند و در نهايت تبديل به آنچه شدند كه امروز ميبينيد.
لوگوي پرسپوليس در گذر زمان ؛ از زرتشت تا سرستونهاي پاسارگاد
زرتشت(فروهر)، لوزي، پيروزي(پرسپوليس). اين سه لوگوهايي است كه در تاريخ چهل ساله باشگاه پرسپوليس به عنوان نمادهاي اين باشگاه مردمي انتخاب شده است. سال 51 بازيكنان كوچ كرده شاهين حيات مجدد باشگاهي را رقم زدند كه حالا ميليونها هوادار دارد. تولد پرسپوليس باعث شد مديران اين باشگاه به دنبال طراحي لوگويي به عنوان نماد تيم خود باشند. در آخر لوگويي طراحي شد كه آرم زرتشت را به همراه داشت. اين لوگو نزديك به سه سال مورد استفاده قرار گرفت اما مدير بعدي انتخاب ديگري كرد...
پرسپوليس آمد(1)
مرحوم علي عبده، مديرعامل پرسپوليس قبل از انقلاب لوگويي جديد را به عنوان آرم اين باشگاه انتخاب كرد. لوگويي كه برگرفته از نام ثبتي اين باشگاه بود. امير عابديني در اين باره به پرسپولیس نیوز ميگويد:«باشگاه با نام شركت پاسارگاد به ثبت رسيده بود. به همين دليل مديران سابق طرحي از تخت جمشيد انتخاب كردند. آرمي از سرستونهاي پرسپوليس كه در اين مكان وجود دارد. اين لوگو تا قبل از پيروزي انقلاب مورد استفاده قرار گرفت.»
جعفر كاشاني، پيشكسوت سرخها نيز ميگويد:«با تصميم عبده اين طرح مورد استفاده قرار گرفت و تمام زندگي و عشق ما افتخارآفريني براي اين لوگو و پرسپوليس بود.»
لوزي بر سينه سرخها
بعد از انقلاب اين باشگاه حيات جديدي را آغاز كرد. نام پرسپوليس به پيروزي تغيير كرد. به همين دليل از لوگوي سالهاي قبل ديگر استفاده نشد. مديران وقت آنچنان علاقهاي به طراحي لوگوي جديد نداشتند و از يك لوزي ساده به عنوان آرم جديد استفاده كردند، لوگويي كه به هيچ عنوان در حد تيم بزرگي مثل پرسپوليس نبود. عکسی از این لوگو نداریم!
حلقهاي از گل
بعد از مدت زماني كوتاه مديران پرسپوليس لوگويي جديد را طراحي كردند كه نام اين باشگاه كه به پيروزي تغيير يافته بود را مورد استفاده قرار دادند. حلقهاي از گل كه ميان آن نوشته شده بود پيروزي. اين لوگو تا سال 69 آرم اين باشگاه بود.
دوران بی نشان!
مدتی هم پرسپولیس بدون هیچ لوگویی روی پیراهن خود(به جز برند لباس) پای به مسابقات داخلی می گذاشت. مشخص نیست شرکت(باشگاه) پرسپولیس کلا لوگوی خود را حذف کرده بود یا اینکه برای تیم فوتبال از لوگو استفاده نمی کرد.
پرسپوليس آمد(2)
با تلاش عباس انصاريفرد سرانجام نام شركت پرسپوليس ثبت شد. با اين اتفاق اين تيم نام سابق خود را دوباره انتخاب کرد و پیروزی و آزادی به حاشیه رفتند. به همين دليل لوگويي كه قبل از انقلاب آرم اين باشگاه بود براي دومين مرتبه انتخاب شد. انصاريفرد با اين كار قصد داشت باشگاه را به گذشته خود و اعتبارش بازگرداند و درآمدزایی کند.
اين لوگو كماكان به شکل های گوناگون مورد استفاده سرخهاست و تغییر اساسی در اصل آن ایجاد نشده است. شیردوسر و جام در میان سال هاست روی پیراهن سرخ ها حک شده و دلربایی اش محبوب هواداران پرسپولیس نیز می باشد.
اواخر دهه 60 و اوایل دهه 70 لوگو شکلی کاملا سنتی داشت و در میان دو شیر و زیر جام سکویی قرار داشت که روی آن 5 حلقه تودرتو شبیه نماد المپیک درج شده بود. بالای آن نیز با دستخط تحریری عبارت «باشگاه فرهنگی ورزشی پیروزی(پرسپولیس)» نوشته شده بود.
پس از مدتی سکوی میانی حذف شد ، شیرهای نشسته کمی خم شده و به جام میان تکیه داده شدند. تا اواخر دهه هفتاد لوگو به همین ترتیب باقی ماند که با آغاز دهه هشتاد سکوی میانی مجددا بازگشت و این بار با 3 حلقه در لوگوی پرسپولیس جا گرفتند ؛ شیرهای خمیده نیز دوباره نشسته شدند.
مدتی نیز پرسپولیس در کش مکش های خصوصی سازی و دعوای ثبت شرکت قرار گرفت که دو لوگو با عناوین باشگاه فرهنگی ورزشی پیروزی(پرسپولیس) و «موسسه فرهنگی ورزشی پرسپولیس» شکل گرفت.
از آن زمان تا دهه 80-90 لوگوی پرسپولیس تغییر خاصی نکرد و تنها بنا به مقتضیات زمان و پوشیدن پیراهن های تیره و روشن ، دایره های سفید و قرمز اطراف آن را در بر گرفت.
تا بالاخره رویانیان مدیرعامل جدید باشگاه پرسپولیس در انتهای سال 90 تصمیم به ایجاد تغییرات در لوگوی باشگاه گرفته. دایره همیشگی حذف شده ، شکل هندسی شبیه سپرهای جنگی قدیمی جای آن را گرفته و شیر دوسر و جام در بین انبوهی از کلمات و اشکال به زحمت روی پیراهن پرسپولیس قابل دیدن خواهد بود.