نگاهی گذرا بر عملكرد فرگوسن در يونايتد
سرآلكس فرگوسن در 31 دسامبر سال 1941 متولد شد. وي را به عنوان رهبر بلا منازع فوتبال انگلستان ياد مي كنند. در مطلب زير گوشه هايي از زندگي وي را مرور مي كنيم.
103 سال پيش باشگاه منچستر يونايتد را به نام نيوتن هيت مي دانستند. لوئيس روكا ، يكي از سهامداران بزرگ منچستر پس از چندي پيشنهاد مي كند تا نام باشگاه به منچستر سانترال تبديل شود و سپس منچستر سلتيك را برگزيدند تا اينكه در نهايت در سال 1878 نام منچستر يونايتد بر اين باشگاه به ثبت رسيد.
او قبل از عزيمت به منچستر يونايتد ، هدايت مستقيم و غيره مستقيم تيمهايي مثل كوبين اس. تي. جان استون، دانفرم لاين، گلاسكو رنجرز، فالكرك و ايريونايتد را به عهده داشته است و البته به عنوان كمك مربي در تيم استرلينگ شاير شرقي، اس . تي ميرن آبردين ( همه از اسكاتلند) نيز فعاليت داشته است. روزي كه فرگوسن به اولدترافورد آمد، مصادف شده بود با يك بحران جدي در باشگاه منچستر يونايتد. آنها از 13 بازي فصل، تنها 3 بازي را برده بودند. در همان سال منچستر توسط ساوتهمپتون و با نتيجه 4 بر يك از جام ليتل وود نيز كنار رفته بود. او به محض ورودش روش هاي متوقف كننده اين شكست ها را فوراً گسترش داد. تاكتيك و نوع حملات منچستر يونايتد در عرض چند ماه كاملاً عوض مي شوند. فرگوسن آن فصل را بدون خريد حتي يك بازيكن جديد به خوبي به پايان رساند و كسب مقام يازدهم جدول براي اين تيمي كه در آستانه از هم گسيختگي بود كار دشواري به نظر مي رسيد. اكنون پيرمرد مجرب انگليس وقتي به سال هاي دور آشنايي با منچستر يونايتد فكرمي كند ، متوجه مي شود كه موفقيت در آن روزها چيزي شبيه به معجزه بوده است.
فرگوسن در ششم ماه نوامبر سال 1986 ، " ران اتكينسون " را به عنوان مربي فني تيم معرفي مي كند.البته ضعف هاي فيزيكي بازيكنان در آن زمان چيزي نيست كه بتوان انكار كرد و شايد سرآلكس هنوز هم با آن نقطه ضعف هاي تاريخي دست به گريبان است. نقطه ضعف هايي كه ليگ انگلستان هرگز طاقت تحمل آنها را ندارد ومنچسترسال هاي دور، هميشه از اين ضعف قدرت بدني و توجه زياد به تاكتيك تيمي ضرر كرده است. سرآلكس فرگوسن در اولين فصل مربيگري جدي و رسمي خود با عقد 3 قرار داد به ياد ماندني منچستر را به يك تيم قدرتمند تبديل كرد. استيو بروث، بريان مك كلايو و ويد آندرسون، به منچستر يونايتد ملحق شدند. در فصل 89/1988 ، مقام يازدهمي و در فصل 90/89 كسب رتبه سيزدهمي ، بالاترين بهانه منچستر براي آغاز يك تحول بزرگ بود. كم كم مديران ارشد باشگاه به اين فكر افتادند كه سرآلكس فرگوسن را نه به عنوان يك طراح و برنامه ريز و مدير فني، بلكه رسماً به عنوان مربي ارشد باشگاه منچستر يونايتد برگزينند. آنها در مصاحبه ها اعلام مي كنند كه از توانايي او در هدايت تيم مطمئن هستند. يونايتد همچنان فوتبال را در سايه بدشانسي و شكست دنبال مي كند. طرفداران منچستر يونايتد ، كم كم به تباني و مسائل پشت پرده باشگاه شك مي كنند. خرج زيادي صورت مي گيرد و نتيجه اي در برندارد. اين مسأله براي انگليسي ها باور كردني نيست. درهمان سال فرگوسن در يك مصاحبه مطبوعاتي ساده ، از تلاش هاي مديران باشگاه تمجيد مي كند و به دفاع از آنها عليه شايعات فساد مالي مي پردازد. تا اينكه 17 مي سال 1990 سرآغاز دوره شكوهمند پيروزي هاي منچستر يونايتد مي گردد.آنها كريستال پالاس را با نتيجه يك بر صفر در هم مي كوبند و فاتح جام اتحاديه مي شوند. حالا ديگر طرفداران سراسر خشن منچستري ، دليلي براي شادي دارند. كم كم نام آلكس بر روي پلاكاردهاي طرفداران ديده مي شود. او اكنون فرصت خوبي براي خودنمايي و كسب شهرت دارد. يونايتدي ها اثبات كردند كه توانايي قهرماني را دارند و به اذعان بازيكنان مطرح آن وقت، همه چيز را مديون تلاش هاي فرگوسن بودند. در سال 1991 ، منچستر يونايتد فيناليست جام باشگاه هاي اروپا مي گردد. آنها در فينال ، بارسلونا را با نتيجه 2 بر يك پشت سر مي گذارند و بار ديگر قطعه اي ديگر از نوار پيروزي هاي انگليس و شياطين سرخ را رقم مي خورد. به هر حال ، طرفداران هنوز راضي به نظر نمي رسند . آنها موفقيت بزرگتر وحساستري را انتظار دارند، قهرماني ليگ انگلستان، آرزوي ديرينه هواداران منچستر يونايتد بود. در فصل 92-1991 ، منچستر يونايتد به قهرماني ليگ انگلستان خيلي نزديك شد.
اما ليدز يونايتد ، جلوي اين شادي زودرس را گرفت . اختلاف امتياز آنها با منچستر يونايتد بسيار ناچيز بود. آنها در يك فينال ديگر با نتيجه يك بر صفر مغلوب ناتينگهام فارست مي شوند و در جام باشگاه هاي اروپا، ستاره سرخ بلگراد، شياطين سرخ را در مقابل ميليونها چشم شيفته فوتبال ، شرمزده مي كند. در فصل 93-1992 ، تيم سرآلكس فرگوسن پروازي پر انرژي به سوي موفقيت مي كند ، آنها قهرمان انگلستان مي شوند. منچستر يونايتد 21 سال در انتظار چنين روزي بود و تنها 6 سال بعد منچستر با اقتدار تمام ، هم ليگ انگلستان و هم اف. اي كاپ را تصاحب مي كند. آنها يك سال بعد از آن ، خيلي به فينال نزديك شدند. اما اين استون ويلا بود كه در فينال، يونايتد را با نتيجه 3 بر يك در هم كوبيد.قهرماني سال 1993 ليگ برتر انگلستان ، بدين معنا بود كه فرگوسن اولين مربي موفق منچستر است و با توجه به قدرت بي نظيرش در هدايت تيم ، بايد همچنان باقي بماند. از طرفي او دومين مربي جهان پس از يوهان كرايف است كه توانسته مثل بارسلوناي اين مرد هلندي، منچستر را با تفكر اسكاتلندي به قهرماني اروپا برساند. در شروع فصل 1995، به نظر مي رسيد كه همه چيز به نفع فرگوسن است در ليست برگزيدگان جايزه C.B.E( سي . بي . اي) نام سرآلكس فرگوسن بالاتر از همه اسامي ديده مي شود. او جايزه خود را دريافت مي كند. درهمان سال منچستر يونايتد در يك خريد جنجالي ، اندي كول را از نيوكاسل خريد. در 25 ژوئن، حادثه محروميت بزرگ اريك كانتونا ، ضربه سختي به پيكره منچستر يونايتد وارد كرد. او در برخورد شديدي كه با طرفداران كريستال پالاس داشت، فوتبال حرفه اي خود را سال ها با ركود مواجه كرد. فيفا 9 ماه وي را از بازي محروم كرد!
وقتي كه فصل 96-1995 آغاز شد ، منچستر، آندري كانچلسكي، پل اينس و مارك هيوز را در اختيار نداشت. بحران محروميت به طرز بدي دامن گير منچستر يونايتد شده بود. بازيكناني كه نقش مهمي را در تيم ايفا مي كردند، در زمين ، ديده نمي شدند و از همه مهمتر ، نبودن كانتونا بود كه به وضوح احساس مي شد.
در آن فصل 5 بازيكن زير 21 سال در منچستر بازي مي كردند و تيم بسيار جواني وارد ليگ انگلستان داده شده بود. در همان سال ، سرآلكس فرگوسن مربي برتر دنيا شناخته شد و به گفته خود او ، اين افتخار اوج موفقيت هاي او را تشكيل مي دهد. در تابستان همين فصل ، سرآلكس فرگوسن در راستاي جوانگرايي تيم ، دست به خريد چندين بازيكن ناشناخته و جوان مي زند.اولگنار سولسشير، راني جانسون، ريموند واندرگو( دروازه بان)، يوردي كرايوف و كارل پوبورسكي بازيكناني هستند كه در آن تاريخ به منچستر آمدند.
در نوامبر 1996، جشن دهمين سال مربيگري خود را به طور حرفه اي در منچستر يونايتد در حالي برگزار كرد كه منچستر ديگر به يك ابر قدرت در فوتبال باشگاه هاي اروپا تبديل شده بود.
بيشترين ركورد مربيگري از آن سرمت باسبي است. اما پس از گذشت اين همه سال همه مي دانند كه در اين ركورد كسي به گرد فرگوسن نمي رسد. در فصل بعد ، آنها با شكست بورسيادورتموند، بار ديگر فاتح يك جام اروپايي مي شوند و فرگوسن در آن فصل نيز لقب مربي شماره يك جهان را از آن خود مي سازد. در زير به گوشه اي از افتخارات اين پيرمرد اسكاتلندي اشاره مي كنيم:
سال 1980 قهرماني ليگ اسكاتلند
سال 1982 قهرماني دسته اول اسكاتلند
سال 1982 قهرماني جام حذفي اسكاتلند
سال 1983 قهرماني جام حذفي اسكاتلند
سال 1984 قهرماني ليگ اسكاتلند
سال 1984 قهرماني ليگ اسكاتلند ( جام حذفي)
سال 1985 و 1986 قهرماني جام حذفي اسكاتلند
سال 1990 قهرماني جام يوفا
سال 1991 قهرماني سوپر جام اروپا
سال 1992 قهرماني ليگ برتر انگلستان
سال 1993 قهرماني ليگ برتر انگلستان
سال 1994 دو قهرماني پياپي در جام يوفا و ليگ برتر
سال 1996 قهرماني جام باشگاه هاي اروپا
سال 1997 قهرماني ليگ برتر انگلستان
سال 1999 قهرماني ليگ برتر انگلستان
سال 1999 قهرماني جام باشگاه هاي اروپا
سال 2000 قهرماني ليگ برتر انگلستان
سال 2001 قهرماني ليگ برتر انگلستان
سال 2003 قهرماني ليگ برتر انگلستان
سال 2007 قهرماني ليگ برتر انگلستان
فرگوسن ، نابغه تاكتيك هاست. او از هيچ چيزي نمي ترسد و هميشه به آينده فكر مي كند. وي به شانس خيلي معتقد است و هميشه قبل از بازي دست به يكسري كارهاي عجيب مي زند كه در رختكن يونايتدي ها به هيچ وجه خنده دار نيست و همه به اين سلسله مراتب اعتقاد دارند.
او مي گويد:" اگر شما بخواهيد پيروز شويد بايد در دستتان كيفي پر از شانس داشته باشيد!!!
فاكتورمهم او در تيم، مساله سازگاري همه بازيكنان با باشگاه است، او اين مساله را دليل تمام موفقيت ها مي داند. سيستم 4-4-2 هميشه سيستم مطلوب و مورد توجه او بوده است و اعتقاد دارد كه معني 4-4-2 اين نيست كه هميشه طبق قوانين حاكم برآن عمل شود، بلكه تنها شالوده تيم بايد بر پايه اين سيستم قرار گيرد.
در لندن وي را به عنوان مربي دقيقه 90 مي شناسند . او گاهي با يك تعويض ساده تيم حريف را در هم مي كوبد و هميشه به بازيكنانش مي گويد:" به خيلي جلوتر نگاه كنيد، در آن صورت برداشتن چند قدم كار ساده اي به نظر مي رسد."
ضرب المثل معروف اسكاتلندي در قاب مجللي بالاي سر فرگوسن در دفتر كارش است:" بدون زحمت، چيزي به دست نمي آيد."
( No Pain No Gain) نابرده رنج گنج ميسر نمي شود.