معجزه ای از مورینیو | ضربان عشق ، در نبض فوتبال

1- هفته گذشته دنياي فوتبال تحت تاثير يك خبر عجيب و مهم قرار گرفت. خوزه مورينيو، مردي كه غالبا با سخنان نيش‌دار و جنجال‌هاي ريز و درشتش شناخته مي‌شود، يك بار ديگر در متن يك داستان حاشيه‌اي پرسروصدا قرار گرفت. اين مرتبه اما، خبري از حمله به يك مربي ديگر، پنهان شدن در سبد رخت چرك‌ها و انگشت فرو كردن به چشم ديگران نبود. اين بار سناريويي كه به دست گران‌ترين مربي جهان نوشته مي‌شد، شرح دراماتيك يكي از دوست‌داشتني‌ترين اتفاقات اين سال‌هاي جهان فوتبال بود. او به يك كارگر زمين شور متروي لس‌آنجلس كمك كرد تا آخرين ال‌كلاسيكوي اسپانيا را در كنار ديه‌گو مارادونا ببيند و بعد از آن، به‌عنوان توپ جمع كن از فاصله دو متري ديدار حياتي ليگ قهرمانان بين منچستريونايتد و رئال را به تماشا بنشيند. اين كارگر مكزيكي‌الاصل كه شيفته سپيدپوشان مادريدي است و در اردوهاي تابستاني آنها در آمريكا به‌طور مجاني خدمت مي‌كند، در حالي اخيرا براي تماشاي ال‌داربي راهي پايتخت اسپانيا شده بود كه پولي براي تهيه بليت و فراهم كردن اقامتگاه در اختيار نداشت. با اين وجود مورينيو نه تنها او را به اردوي رئال برد و برايش بليت ويژه گرفت، بلكه مقدمات حضور وي در بازي مرحله يك هشتم‌نهايي ليگ قهرمانان را هم فراهم آورد. تصوير كارگر مكزيكي عاشق فوتبال، در حالي كه در سرخوشانه‌ترين لحظات زندگي‌اش روي يك مبل راحتي كنار مورينيو آرام گرفته، اين روزها در بسياري از سايت‌ها و روزنامه‌هاي ورزشي دست به دست مي‌چرخد.

2- خوزه مورينيو به مدد اعتبارش كمك كرد تا آبل رودريگس رويايي‌ترين روزهاي زندگي‌اش را تجربه كند. در اردوي رئال مادريد در والدبياس و در جايگاه اختصاصي سانتياگو برنابئو لازم نبود مرد مكزيكي زمين را بشويد و جايي را تميز كند. به او سرويس داده شد، همان‌طور كه به رونالدو، مسوت اوزيل و ژاوي آلونسو. اين معجزه منحصر‌به‌فرد فوتبال است، پديده‌اي استثنايي كه مي‌تواند خاك را كيميا كند، مردان و زنان را با فرسنگ‌ها فاصله جغرافيايي و طبقاتي در كمترين زمان ممكن به هم پيوند بزند و موجي از افسانه‌‌اي‌ترين شادي‌ها و دلگرمي‌ها را مهمان قلب آدم‌ها كند. با جادوي فوتبال است كه اريك آبيدال از تخت بيمارستان به دل ميدان برمي‌گردد. اين شعبده فوتبال است كه از ليونل مسي بيمار و رنجور، چهره‌اي استثنايي مي‌سازد كه همين امروز در بنيادش در آرژانتين، 40 كودك بي‌سرپرست را كنار هم جمع كرده و چتر حمايتي‌اش را بر سر آنها گسترانده است. در دنياي مدرن، لحظه‌به‌لحظه اين ورزش جذاب و مهيج تبديل به فرصتي براي لذت بردن و سود بخشيدن به ديگران شده است.

3- گاهي مقايسه سرتيتر خبرهاي خارجي با آنچه در فوتبال ايران مي‌گذرد، مخاطب داخلي را به شدت سرخورده و مايوس مي‌كند. اينجا فوتبال ابزاري براي زجر كشيدن و آزار دادن است. مديرعامل با مالك سر جنگ دارد، مسوولان باشگاه‌ها با ادبيات چارواداري به هم يورش مي‌برند، تماشاگر پوست مربي و بازيكنانش را مي‌كند و آقاي ستاره، هرچه از دهانش بيرون مي‌آيد به جماعت سكونشين نسبت مي‌دهد. آدم‌هاي آن سوي دنيا بدون هيچ ادعاي خاصي، گاهي چنان رگه‌هايي از اخلاق و انسان‌دوستي به نمايش مي‌گذارند كه اشك از چشمان مخاطب بي‌طرف و غيرفوتبالي جاري مي‌شود. آدم‌هاي به‌ اصطلاح ارزشي فوتبال ما اما، اغلب اوقات‌شان را به قلب واقعيت، نفرت‌پراكني و تلاش براي بقا و برتري به هر قيمتي مي‌گذرانند. شاد كردن دل يك انسان معمولي يا دستگيري از نيازمندان نه، اينجا كار فرهنگي يعني جمع كردن يك لشگر آدم اضافي، اعزام‌شان به سفر خارجي و بعد تفاخر به اين زرنگي كه «خرج‌شان را تيم ميزبان مي‌داد و ما هم نهايت استفاده را كرديم»! اينجا اخلاق يعني اينكه فلان مالك متمول جلوي دوربين‌ها پز آزاد كردن زندانيان محتاج را بدهد، اما چهار روز بعد كه چكش برگشت خورد، از دسترس خارج شود و جماعت محبوسي را كه به دستان توانگرش چشم دوخته بودند، در نااميدي مضاعف رها كند. فرهنگ فوتبال ايراني، در مرثيه‌هاي بدون مخاطب، موعظه‌هاي بي‌خريدار و همايش‌هاي نمادين و باري به هر جهت خلاصه مي‌شود. اينجا همين كه يك نفر سال‌ها كنار يك باشگاه با سمت «مشاور فرهنگي» فعال باشد و هيچ كارنامه‌اي از ريز فعاليت‌هايش به افكار عمومي ارايه نشود، كافي است ظاهرا!

4- دوستان خوب‌مان، آقايان فلاح، معصومي‌نژاد و ساير عزيزان اعزامي به فرنگستان از طرف رسانه موسوم به ملي! چشم‌مان به جعبه جادويي گيرنده‌هاي‌مان خشك شد تا حداقل براي يك بار هم كه شده، يك گزارش 30 ثانيه‌اي از صدها اتفاق مثبت رخ داده به دست اين اجنبي‌هاي خدانشناس روي آنتن ببريد. سرتان كه خلوت شد، لابه‌لاي اين همه خبر سياه و چركين كه با آب و تاب تمام به ايران مي‌فرستيد، سراغي هم از اين قبيل اتفاقات بگيريد؛ شايد كه دست كم روي رفتار يكي از آدم‌هاي ميلياردر اين فوتبال اثر بگذارد.